Muharremiyye

Hicri 1440'a merhaba dedik. Osmanlı devrinin adetlerindendi ki; padişahların sene-i cedide tabir edilen yeniyıla girerken fakir-fukaraya, dervişlere, tekke ve zaviyede talim görenlere ve daha nicelerine 'muharremiyye' adı verilen bahşişler verirdi. Hicri yılın ilk ayı, muharrrem ayı olduğu için bu isimle yâd edilmiştir.
Ekteki vesika, hicri 1235'e ait, yani 1819 tarihli. 2. Mahmud'un hatt-ı hümayununu taşıyan varakada muharremiyye için verilen 2400 kuruş para masrafının Harameyn hazinesine masraf olarak kayd edilmesine dairdir.
Bu kısa bilgi paylaşımı vesilesiyle hicri 1440 yılında, ittihad-ı İslam'ın ve unuttuğumuz bütün uhrevi güzelliklerin yeniden neşvünema bulmasını temenni ve Kâdir-i külli şey'den niyaz ediyorum.


Belgenin çevirisi;

Beher-sâl-i meymenet-iştimâl gurre-i muharremü'l-harâmında cânib-i seniyyü'l-menâkıb-ı hazret-i cihân-dârânelerine fukârâ-yı tarîkatten isticlâb-ı da'âvât-ı hayriyye zımnında atiyye-i muharremiyye 'inâyet ve ihsân buyrulması de'b-i dîrîn-i müstahsene-i müstedîme-i tâc-dârîden olduğuna binâen işbu sâl-i ferhunde-bâl ikiyüz otuzbeş senesine mahsûben dahi âsitâne-i devlet-âşiyâna ve cevâd-ı saltanat-ı seniyyelerinde olan mecmû' tekâyâ ve zevâyânın defter müfredâtı ve sâbıkı mûcebince yalnız ikibin dörtyüz gurûşa bâliğ olarak tevzî' ve taksîm olunub henüz mahaline masraf kayd olunmadığı ma'lûm-ı hümâyûn-ı cihân-bânîleri buyruldukda meblağ-ı mezbûra ikibin dörtyüz gurûşun Hazîne-i Harameyn-i Muhteremeyne masraf kayd olunması husûsu muvâfık-ı rızâ-yı hümâyûn-ı mülûkâneleri buyurulur ise ol-bâbda ve her hâlde emr u fermân veliyyü'l-emr efendimiz hazretlerinindir.


Manzûrum olmuşdur.
Meblağ-ı mezbûr Harameyn hazînesine masraf kayd oluna.


Zafer Şık
Arşiv Uzmanı

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Berat nedir?

Resim
Osmanlı döneminde, bir göreve getirilen, aylık bağlanan, ayrıcalık, nişan ya da san verilen kimseler için çıkarılan padişah buyruğuna berat denir. Klasik fermanlardan ayrılan en önemli özellişi nişan formülünün olmasıdır. 2. Abdülhamit dönemi berat örneği; Metnin çevirisi; Abdülhamid Han bin Abdülmecid el-muzaffer dâimâ (el-gazi) Nişân-ı şerîf-i âlîşân-ı sultânî ve tuğra-yı garrâ -yı cihân-sitân-ı hâkânî hükmü oldur ki Saltanat-ı seniyyemizin muhâfaza-i hukuk ve şân ve şevketi içün Yunan Devletiyle vukû’ bulan muhârebâtda sunûf-i asâkir-i şâhânemin bi-avni’l-lahi-teâlâ ihrâz eyledikleri muzafferiyet ve meydana koydukları asâr-ı besâlet ve şecâatin ilelebed tezkîri ve münferiden ve her birinin ibrâz ettikleri meâsir-i dilîrî ve merdâneginin takdîri zımnında tesîs ve ihdâs edilmiş olan nişân-ı mahsûs-ı iftihâra Zırhlı Hamidiye Fırkateyn-i Hümayunum mürettebatından Küçükmustafapaşalı Hakkı Efendi dahi kesb-i istihkâk etmiş ve bir kıtası kendüsüne ihsân kılınmış olmağla
Devamı

Şifre Miftahı ve Osmanlı'da Şifreli Yazışma

Resim
Milletçe, öğrenilmesinde ya hiç katkısı olmayan veya az katkısı olacak meselelere acayip surette meraklıyız; bir arşiv vesikasında ne yazdığını, belgenin ruhuna nüfuz etmeyi değil de yıpranmış, kırılmış, okunamaz hale gelmiş bir kitabeyi, bir mezartaşını okuma veya okutma telaşına düşüyoruz. Arapça yazısı havası veren ama karalamadan ibaret olan bir kolyedeki yazılar soruluyor veya bir hattatın bir ecnebi ismi yazması merak ediliyor. Ne Arapça, ne Farsça ne de Osmanlıca olmayan ama bu alfabe ile yazılan bir kelimeyi, cümleyi çözmek için günlerce uğraşılıyor. Aynı levhayı bir bakıyorsunuz 100 kişi özelden size sormuş, 1000 kişi de sosyal medyada bunu paylaşmış ne yazdığının derdine düşüyor. Bu cihette merakımızı boş şeylerden dolu meselelere kanalize etmemiz gerekiyor. Ayrıca biraz kitap, lügat karıştırmayı öğrenmemiz gerekiyor. Hiç araştırma yapmadan, 'benim kafam yorulmasın' edasıyla meşakkate girmeden, hemen bir başkasına soruyoruz. İlmin bir izzeti vardır. Siz ona eği
Devamı

Mehmet Akif Ne Dedi, Kadir Mısıroğlu Ne Anladı

Resim
Mehmet Akif Ne Dedi, Kadir Mısıroğlu Ne Anladı  Hem Mehmet Akif hem de Kadir Mısıroğlu İslam için çile çekenlerden… Arşiv belgeleriyle de sabittir ki Akif, ahir ömrüne kadar yani yaşlılık döneminde dahi tarassut altında bir hayat yaşadı. Kadir Mısıroğlu, Allah için haykırdıklarından dolayı bir müddet hapis yattı ama daima bildiği hakikati haykırmaya devam etti. Korkmadan… Ama Mehmet Akif deyip geçmeyin! O sadece bir şair değildi. Aynı zamanda müfessir idi. Müfessir nedir? Kur’an-ı Kerim’i ayet ayet izah edebilecek Arapça bilgisi, hadis, kelam, akaid, siyer, fıkıh vs. bilgisi en üst seviyede olan kişidir. Osmanlı’nın son döneminde gerek dâhilden gerek hariçten gelebilecek suallere cevap verebilecek bir heyet kurulmuştu; Darü’l-Hikmeti’-l-İslamiye. Osmanlı döneminin İslam akademisi denilebilir. Şeyhülislam Mustafa Sabri Efendi, Elmalılı Hamdi Yazır, Mustafa Âsım, Mehmed Rebîî, Ahmed Râsim Avnî, İzmirli İsmail Hakkı, İzmirli Hâfız İsmail, Ermenekli Mustafa Saffet, Hüseyin Kâmil, Ferid (Ka
Devamı