Son Halife Abdülmecid'in Alem-i İslam'a Beyannamesi

3 mart 1924'te hilafet ilga edilip hanedan üyeleri yurtdışına sürgün edildikten 9 gün sonra yani 12 mart 1924'te Halife Abdülmecid İsviçre'de ajanslarda alem-i İslam'a hitaben bir beyanname yazar.
Halifeliğin kaldırılma tarihinden itibaren 10 gün içinde  hanedan kanı taşıyan  bebek, yaşlı, kadın, erkek ve hatta damatların dahi bu toprakları terk etmeleri istenmişti. Ama Halife Abdülmecid'i ertesi gün sürgün ettiler, zaman tanımadılar. Hanedan üyelerinin bir daha bu topraklarda ikametleri de ebediyyen yasaklanmıştı.
Bazı kişiler Abdülmecid'in halifeliğinin şaibeli olduğunu söylese de ben bu hususa katılmıyorum. Ne olursa olsun âlem-i İslam'ın bi'at ettiği bir halifeden bahsediyoruz.
Halife Abdülmecid, hilafetin ilgası sonrasında İslam alemini bu duruma karşı birlik olmaları hususunda ajanslara beyanatta bulunur. Bu beyanatta şu ifadeler ön plana çıkmaktadır;
— Hilafetin ilgası gayr-ı dinidir.
— Peygamber efendinizin şeri'atını inkardır.
— Milletin temsilsici olan meclisin böyle bir karar almaya hakkı yoktur.
— 1,5 sene evvel âlem-i İslam'ın biat etmesiyle halife oldum.
— Bu kararı alan hükümet, dinsizdir.
— İslam âleminin ileri gelenlerinin bu konudaki tekliflerini acilen bana bildirmelerini ve bir kongre yapılmasını istiyorum.
— Böyle hayati bir meselede söz, İslam alemine aittir.

Gelelim son halife Abdülmecid'in 12 mart 1924'te ajanslara verdiği beyyaname metnine;

Halife-i İslam Abdülmecid-i Sani hazretleri tarafından alem-i İslam'a hitaben ve hilafet aleyhindeki karardan AnadolunTürk milletini tenzihen İsviçre'de ajanslara tebliğ edilen beyannamenin suret-i asliyyesidir.

Bismillahirrahmanirrahim

Halife Abdülmecid'in Alem-i İslam'a Beyannamesi

Hilafet-i müessese-i mukaddesesini hazf u ilga etmiş olmak iddiasında bulunan lâ-dînî Türk Cumhuriyeti kararıyla vatanımdan nefy u icla edildiğim cihetle bu mihman-nüvaz-ı diyar-ı gurbetten alem-i İslam'a iltihak-ı sadakat-karane davet-i pederanesini mübelliğ bu beyannamem ile tevcih-i selam ve hitap ediyorum.
Türkiye Millet Meclisi'nin ekseriyet-i hazırasınca hilafet-i mukaddese aleyhine müttahiz karar-ı gayr-ı dînî esasat ve menafi'-i âliye-i İslamiyye ile gayr-ı kâbil te'lif olduğu gibi pür-şeref-i an'anat-ı İslamiyye ve kavmiyyemiz icabatına tebe'an meclis-i hazır-ı milliyi hilafet-i mukaddeseye istinad-gah-ı hizmetini ifa ile tavzif eden necib ve kahraman Türk milletinin şart-ı esasi-i vekalet ve intihabına da kat'iyyen muğayir bulunduğundan şeri'at-ı garra-yı Ahmediyye'yi münkir böyle bir karar-ı bâtılı ke'en lem yekün 'add eylediğimin alem-i İslam'a iblağını 'uhdeme müterettib en kat'î bir vazife 'add eylerim.
Bir buçuk sene evvel makam-ı mualla-yı hilafete intihabımı bi'at-ı umumiyesiyle tasvib ve tasdik eden alem-i İslam, uhdeme müfevvez vazife-i mübecceleyi bu suretle te'yid lâ-dînî Türk Cumhuriyeti ise hakimiyet-i hakikiye-i milliyeye tecavüzüyle hakk-ı i'tiraz ve müdahelesini külliyyen iskat eylediği cihetle fî-mâ-ba'd bu mes'ele-i hayatiyye hususunda kemal-i salahiyyet ve istiklal ile ittihaz-ı mukarrerat hakkı münhasıran alem-i İslam'a aittir.
Vaziyet-i hazıranın istilzam ettiği bu mukarreratı birlikte ittihaz kasdıyla zaman ve mekan-ı münasibde beyne'l-müslimîn akdini tasavvur ettiğim mü'temer-i kebir-i dînînin ictima'ı esbabına müteallik teklifat ve müzaherat-ı fiiliyyelerini 'alâ kadri'l-imkan ser'îan bana îsal suretiyle bilcümle cemaat-i İslamiyye'nin en salahiyettar rüesâ ve mümessillerini bu gaye-i mübeccele uğrunda teşrik-i faaliyet ve gayrete davet ediyorum.
Sırf tezahurat-ı ulviyyesi ruhumu iftihar ve meserretle tehyic eden tesanüd-i 'azîm-i İslamînin hakkımda ibzal ettiği pek müşevvik ve kıymettar delail-i muhabbet ve merbutiyete istinad ve mukaddes da'va-yı dinimizin muvaffakıyyet-i nihaiyeye iktiranını Cenab-ı Kâdir Mutlak'ın inayet-i celile-i rahmâniyesinden niyaz ederim.
Triyete 5 şa'banü'l-mu'azzam 1342 (12 mart 1924)
Halife-i İslam Abdülmecid bin Abdülaziz Han

Not: Beyanname metninde geçen tarih, bir matbaa hatası olarak 1342 yerine sehven h. 1324 yazıldığı anlaşılmaktadır.


Zafer Şık